Bazı hastalık ve rahatsızlıkların nitelikli sıcak sularla
tedavi edilmesi yaklaşımı, tarihin çok eski dönemlerinden
beri kullanılmaktadır. Tarihçi Herodot (M.Ö. 484-425)
ve hekim Hipokrat'ın (M.Ö. 460-370) yaşadığı çağlarda
deneysel biçimlerde bu tedavi yönteminden yararlanıldığı
bilinmektedir. Yurdumuzun değişik bölgelerinde çok eski
tarihlerden beri kullanılan şifalı sıcak su işletmeleri
bulunmaktadır. Türkiye, (şifalı sıcak suları da içine
alan) sağlık turizmi açısından, uluslararası uzmanlık
çevrelerinde bir cennet olarak kabul edilmektedir.
Günlük konuşma dilinde çermik, girme, ılıca, içme,
içmece, kaplıca, kaynarca gibi değişik isimler verilen
şifalı doğal sular, bilim alanında maden suları olarak
anılmaktadır. Termal maden suları bazı ortak özelliklere
sahiptir:
1- Bu suların sıcaklıkları 20°C'ın üzerindedir.
2- Bünyelerinde erimiş halde değişik tür ve oranlarda
madensel tuzlar içerirler.
3- Bileşimlerinde karbon dioksit ve kükürtlü hidrojen
gibi gazlarla bazı radyoaktif elemanlardan oluşan bir
çeşitliliği bulundururlar.
İlgili literatürde; tedavi değeri tıbbi deneyimlerle
saptanmış, litrede 1 gramın üze¬rinde mineralizasyonu
olan, eşik değerin üzerinde CO2, H2S ve Rn222gibi gazları
içeren, sıcaklığı 20°C'ın üzerinde olan (veya bu özelliklerden
en az birini taşıyan) sulara maden suyu adı verilmektedir.
TERMAL SULARIN SINIFLANDIRILMASI
Maden suları oluşum biçimlerine göre, sıcaklık derecelerine
göre, içerdikleri mineral oranlarına (mineral yoğunluğuna,
tonsiteye) göre ve yoğun olarak içerdikleri mineral
ve gazın türüne göre sınıflandırılırlar
Oluşum biçimlerine göre:
1 - Vadoz (jeotermal) sular,
2- Jüvenil (magmatik) sular,
3- Karışık (miks) sular3.
Sıcaklık derecelerine göre:
1- Sıcaklığı 20°C'nin üzerinde olan sular:
- hipotermal sular (20°C-34°C),
- isotermal sular (35°C-38°C),
- hipertermal sular (38°C üstü)
2- Sıcaklığı 20°C'nin altında olan sular (soğuk sular).
Ülkemizde hipotermal sularla yapılan banyo kürüne ılıca.
hipertermal sularla yapılan içme kürüne içmece (içme)
adı verilmektedir.
İçerdikleri mineral oranlarına
göre:
1- hipertonik sular,
2- isotonik sular,
3- hipotonik sular adlarını alırlar.
Yoğun olarak içerdikleri mineral
ve gazın türüne göre:
1- Alkalik (bikarbonatlı) sular,
2- Acı (sülfatlı) sular,
3- Tuzlu sular,
4-'Kükürtlü sular,
5- Karbon dioksitli sular,
6- Radyoaktif sular,
7- Demirli sular,
8- İyotlu sular,
9- Arsenikli sular,
10- Oligometalik (basit akrototermal veya soğuk akratopegen),
11- Listelenen suların karışımından oluşan karışık (miks)
sular.
|