30 Ağustos-4 Eylül tarihleri arasında, Samsun Çarşamba Havalimanında düzenlenecek olan TEKNOFEST Karadeniz kapsamındaki bilim ve teknoloji odaklı 40 yarışmadan 15’inin yürütücülüğünü üstlenen TÜBİTAK, bu sene de ilklere imza attı. TÜBİTAK, Dikey İnişli Roket Yarışması, Hyperloop Geliştirme Yarışması, Çip Tasarım Yarışması ve Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışmasını bu yıl ilk kez düzenledi.  

Dünyanın İlk ve Tek Dikey İnişli Roket Yarışması

108 takım ve binden fazla yarışmacının başvurduğu Dikey İnişli Roket Yarışması’nda, çeşitli rapor aşamalarını geçen ve atışa hak kazanan takımlar, 22-26 Ağustos tarihlerinde TÜBİTAK SAGE yerleşkesinde kıyasıya mücadele etti.

8 ila 20 metre aralığındaki yüksekliğe çıkartılan roketler, kurulu sistem vasıtasıyla serbest bırakıldı ve güvenlik bağlantılarının aktive olması sonrasında operasyona başladı. Yumuşak İniş kriterini sağlayan takımlar, yarışmanın önceki aşamalarında gerçekleştirdikleri çalışmalar sonrasında elde ettikleri puanlar da göz önüne alınarak dereceye girmeye hak kazandı.

Dikey İnişli Roket Yarışması,  teknolojik yol haritasında yer alan roket itkili iniş sistemleri alanında, yarışmacıların bilgi birikiminin arttırılmasını ve takım halinde tasarım yapma yeteneğinin geliştirilmesini amaçlıyor.

Yarışların ilk gününde Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Dr. Ali Taha Koç ve TÜBİTAK SAGE Müdürü Gürcan Okumuş yarışmacıların heyecanına ortak oldu.

Yarışmada, birincilik ödülü 40 bin Türk Lirası (TL), ikincilik ödülü 30 bin TL, üçüncülük ödülü ise 25 bin TL olarak belirlendi.

İlk Kez Yerli Hyperloop Teknolojileri Yarıştı

Ulaşımda geleceğin teknolojisi olan; kara, hava, deniz ve raylı ulaşım sistemlerinin ardından 5’inci nesil olarak kabul edilen Hyperloop, ilk kez Türkiye’de bir yarışmaya konu oldu. TÜBİTAK Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü (RUTE), "hyperloop" teknolojisi alanında üniversite öğrencilerinin çalışmalarının teşvik edilmesi amacıyla TEKNOFEST kapsamında bu yıl ilk defa "Hyperloop Geliştirme Yarışması"nı düzenledi.

Yarışmada dereceye giren takımlardan birinciye 50 bin TL, ikinciye 40 bin TL ve üçüncüye 30 bin TL ödül verilecek. Test tünelini güvenlik prosedürlerine uygun olarak tamamlayan ve tünel içinde 120 km/h hızı geçen en iyi takım, ilgili alanda düzenlenecek uluslararası bir yarışmaya katılmaya hak kazanması durumunda yol masrafları karşılanacak.

TÜBİTAK RUTE koordinasyonunda düzenlenen yarışmanın finaline ve ödül törenine Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal ve TÜBİTAK RUTE Müdürü  Dr. Mehmet Ali Çimen de katıldı.

4 gün boyunca kendi tasarladıkları araçlarıyla mücadele eden 16 takımın standında incelemelerde bulunan Bakan Varank, araçlar hakkında sorular sordu. Varank, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Mandal ile birlikte, yarışmanın final etabını takip etti, talepleri üzerine araçlara imza attı.

Varank, hyperloopun, karada ses üstü hızlara çıkarak seyahat etme teknolojisini araştıran yeni bir alan olduğunu söyledi. Varank, hyperloop yarışları için çok ciddi bir altyapı kurduklarına dikkati çekerek, 208 metre uzunluğundaki tünelde öğrencilerin geliştirdikleri araçları yarıştırdıklarını ifade etti.

Avrupa'da, Amerika'da benzer etkinlikler yapıldığına işaret eden Varank, “Kurduğumuz bu altyapı, Avrupa'daki ve Amerika'daki benzerlerine yaklaşan hatta Avrupa'daki en iyi altyapılardan biri. Böyle bir yarışmayı düzenleyip geleceğin teknolojilerinde genç arkadaşlarımızın emek vermelerini, araştırma yapmalarını sağlamamız gerçekten bizim açımızdan mutluluk ve gurur verici. Burada güzel bir sinerji oluşturduk." dedi.

Bakan Varank, “Biz TEKNOFEST gençliğine güveniyoruz, inanıyoruz. Türkiye'nin yarınlarını, Türkiye'nin başarı hikayesini TEKNOFEST kuşağı en güzel şekilde yazacak. Buradan Türkiye'ye ve dünyaya çağrı yapıyorum; hyperloop geliştirmeyle ilgili çalışmak istiyorsanız bundan sonra Türkiye'ye gelin, Gebze'ye gelin, TÜBİTAK'a gelin. İnşallah Türkiye hyperloopta en ileri ülkelerden biri olacak." değerlendirmesinde bulundu.

Çip Tasarımına Büyük İlgi

Çip Tasarım Yarışması, TÜBİTAK BİLGEM Tümdevre Tasarım ve Eğitim Laboratuvarı (TÜTEL) tarafından ilk kez düzenlendi. Yarışma,  ön lisans, lisans ve yüksek lisans seviyesindeki üniversite öğrencilerinin mikroelektronik alanında farkındalık sahibi olmalarını ve çip tasarımı konusunda bilgi birikimi kazanmalarını sağlamayı amaçlıyor. Yarışma aynı zamanda mikroelektronik teknolojilerinin pratik olarak uygulanmasıyla bu alanda yetkin insan kaynağı oluşumuna öncülük etmeyi de hedefliyor.

Çip Tasarım Yarışması ilk kez düzenlenmesine rağmen öğrencilerde büyük ilgi uyandırdı. Yarışmaya başvuru oldukça fazlaydı ancak, gerekli teknik yeterliliğe sahip olmayan veya rapor yükleyemeyen takımlar elendi.  Sayısal Tasarım kategorisinde başvuran takım sayısı 240’ken başvuru kriterlerini sağlayan takım sayısı 99 oldu. Diğer elemelerin ardından ise bu kategoride 7 takım finale kaldı.   Analog Tasarım Kategorisinde başvuran takım sayısı 672, başvuru kriterlerini sağlayan takım sayısı ise 121 oldu. Elemelerin ardından sona 4 takım kaldı ve iki kategoriden toplamda 11 takım Rize’ye gitmeye hak kazandı. 12-14 Ağustos tarihleri arasında takımlar Rize’de birer saatlik son sunumlarını gerçekleştirdi.

Sunumlarda gençleri Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır ve  TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal yalnız bırakmadı. Gençlerle teker teker sohbet eden Mandal,  verdiği röportajda “Sadece sistem entegrasyonunu yapan değil, bunun her bir bileşenini tasarlayan, geliştiren, üreten bir ülke olmak için çalışıyoruz. İşte bunun adı Milli Teknoloji Hamlesi… Bu arkadaşlarımız bu çaba içinde ‘Biz de varız’ diyorlar.” değerlendirmelerinde bulundu.

Her iki kategoride de birincilere 40 bin TL, ikincilere 30 bin TL, üçüncülere ise 20 bin TL ödül verilecek.

Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışması

İlk kez gerçekleşen 2204-D Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışması TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) bünyesinde yürütülüyor. Bu yarışma lise öğrenimine devam etmekte olan öğrencilerin iklim değişikliği hakkında farkındalıklarını artırmak, ülkemizdeki doğal kaynakların sürdürülebilir şekilde kullanılması konusunda çalışmalar yapmaya teşvik etmek, bu konu hakkında toplum bilincini oluşturmak ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine yönelik çözümler üretmelerini sağlamak amacıyla düzenlendi.

Yarışma Çevre, Ekonomik Sektörler, Hava ve İklim, Sürdürülebilirlik ve Refah, Su Araştırmaları ve Toplumsal Farkındalık olmak üzere 6 ana alanda ve 22 tematik alanda gerçekleşti. 

Yarışmaya bin 324 erkek ve bin 838 kız olmak üzere 3 bin 162 öğrencinin hazırladığı bin 702 proje başvurusu alındı.

Yapılan ön değerlendirmenin ardından başarılı bulunan, 6 ana alandan 90 projenin sahibi 134 öğrenci projeleriyle 22-24 Temmuz 2022 tarihleri arasında TEKNOFEST 2022 kapsamında Giresun’da yapılan sergiye katıldı.  Sergide öğrencileri Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Sanayi ve Teknoloji Bakan yardımcısı Fatih Kacır, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal ve TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanı Prof. Dr. Ömer Faruk Ursavaş da ziyaret etti. Sergide yapılan değerlendirme sonucunda 6 Birincilik, 11 İkincilik, 15 Üçüncülük ve 6 Teşvik olmak üzere toplam 38 proje ödül almaya hak kazandı.

Yarışmada 6 ana alanda birinci olanlara 9 bin TL, ikinci olanlara 7 bin 500 TL, üçüncü olanlara ise 6 bin TL ödül verilecek.

Final yarışmasında Birincilik, İkincilik ve Üçüncülük ödülü alan toplam 32 projenin sahibi öğrenciler, 30 Ağustos – 4 Eylül 2022 tarihlerinde Samsun’daki Çarşamba Havalimanında düzenlenecek TEKNOFEST 2022 kapsamında yapılacak etkinliğe katılacak.

Tüm yarışmalarda derece alan takımlar, ödüllerini TEKNOFEST Karadeniz’de alacak.