Anadolu Üniversitesi ve Eskişehir Valiliği tarafından düzenlenen “Yunus Emre’yi Anlamak” isimli panel Öğrenci Merkezi Yunus Emre Salonunda gerçekleştirildi. Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haşim Şahin, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Prof. Dr. Orhan Kemal Tavukçu, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İdris Nebi Uysal’ın konuşmacı olduğu panele; Eskişehir Vali Yardımcısı Oğuz Şenlik, Eskişehir İl Kültür ve Turizm Müdürü Bülent Avnamak, Eskişehir İl Kültür ve Turizm Müdür Yardımcısı Hüseyin Alp Özdemir, Mihalıççık Belediye Başkanı Haydar Çorum, öğretim elemanları ve öğrenciler katılım gösterdi.

Vali Yardımcısı Şenlik: “Dil, edebiyat ve tarihle Yunus Emre’yi anlamak"

Eskişehir Vali Yardımcısı Oğuz Şenlik açılış konuşmasında şunları söyledi: “Bu hafta hem Türkiye hem de dünya için büyük öneme sahip bir şahsiyeti anarak haftaya başladık. 6 Mayıs itibarıyla Yunus Emre’yi anma etkinliklerimiz başladı. Hafta boyunca çeşitli etkinliklerimiz devam edecek. Üç değerli hocamız, Yunus Emre’yi dil, edebiyat ve tarih açısından farklı bakış açılarıyla değerlendirecekler. Bu katkılarından dolayı kıymetli hocalarımıza ve Anadolu Üniversitemize teşekkür ediyorum. Bu haftanın içselleştirilmesini ve gerçekleştirilen etkinliklerin şehrimize ve ülkemize katkı sağlamasını temenni ediyorum.”

Prof. Dr. Şahin: “Yunus Emre, hakkı arayan, hakikatin izini süren bir bilgedir”

Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haşim Şahin “Yunus Emre'yi Anlamak” isimli panelinde tarihi açıdan değerlendirmeler yaparak şunları söyledi: “Yunus Emre’den bahsetmek beni derinden duygulandırıyor. Onun en temel özelliği, hakkı arayan, hakikatin izini süren, iç dünyasını anlamaya çalışan bir 13. ve 14. yüzyıl mutasavvıfı olmasıdır. O, Oğuz göçlerinin ardından birçok coğrafyayı gezmiş, görmüş ve anlamış bir bilgedir. 13. yüzyıl, Yunus Emre’nin düşünsel kimliğini inşa ettiği ve İslam’ın ilim, irfan ve felsefi birikiminin sentezlendiği, kültür ve medeniyet tarihimizde ayrı bir yere sahip kıymetli bir dönemdir. Yunus Emre, bu zengin miras içinde doğmuş Anadolu’da yaşamış ve bu birikimi halkın anlayabileceği sade ama derin bir dille yansıtmıştır. Bazı araştırmacılar Ahmet Yesevî için ‘Türkistan’ın Yunus Emre’si’ ifadesini kullanır. Bu, Yunus’un onun tasavvufi geleneğini Anadolu’da devam ettirmesinden dolayı anlamlı bir benzetmedir. Bu bağlamda Yunus Emre için de ‘Anadolu’nun Ahmet Yesevî’si’ diyebiliriz. Yunus Emre neden önemlidir? Çünkü o, bireysel bir arayışın ötesinde, bir milletin yeniden inşasının ve kimliğini hatırlamasının simgesidir. Moğol istilalarıyla yıkıma uğrayan Anadolu’da, halkın yeniden ayağa kalktığı bir dönemde ortaya çıkmış; kimliğimizi ve insani değerlerimizi bize hatırlatmıştır. Selçuklu’nun çözülmeye başladığı bir zamanda doğmuş, ama gözlerini yumduğunda yeni bir medeniyet hamlesinin tohumlarını bırakmıştır.”

Prof. Dr. Tavukçu: "Yunus Emre, İslam tasavvufu ve Anadolu irfanı arasında bir köprü kurmuştur"

Yunus Emre’nin düşünsel temellerinin hem İslam tasavvufu hem de Anadolu irfan geleneğiyle yoğrulduğuna dikkat çeken Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Kemal Tavukçu: “Onu besleyen en önemli kaynakların başında Ahmet Yesevî gelir. Yesevî’nin hikmet geleneği, Yunus’un şiirlerinde sade ama derinlikli bir biçimde hayat bulmuştur. Yunus Emre’nin şiirleri, bireysel arayıştan toplumsal bilince, ilahi aşktan insan sevgisine kadar geniş bir düşünsel çerçeve sunar. O, İslam düşüncesi ile Anadolu halkının dili arasında bir köprü kurmuştur. Metaforik olarak, ‘Sokrat’ın Yunus Emre için yazdığı şiirler’ ifadesi, antik felsefenin hikmet arayışıyla Yunus Emre’nin irfanı arasında kurulabilecek benzerliklere işaret eder. Bu bağlamda Yunus’un şiirleri, sadece tasavvufî metinler değil, aynı zamanda felsefi ve ahlaki derinliği olan eserlerdir.” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Uysal: “Yunus Emre'yi anlamak, onun diline ve zamanına inmektir”

Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İdris Nebi Uysal ise panelde şunları aktardı: “Yunus Emre; ahlaki, tasavvufi, sosyo-kültürel, felsefi ve edebi yönleriyle özel olarak düşünülüp çalışılması gereken çok önemli bir isimdir. Onun divanını okurken her kelimeyi tek tek ve yeniden okumak, hatta defalarca üzerine düşünmek gerekir. Çünkü Yunus Emre okumaları ve değerlendirmeleri hiçbir zaman tam anlamıyla bitmez. Karşımızda çok mütevazı, ama bir o kadar da güçlü bir şahsiyet vardır. Bu bağlamda, Hz. Yunus’un Türkçeye katkısından da özellikle bahsetmek gerekir. Yunus Emre’yi anlamaya çalışmak zorlayıcı olabilir, ancak aynı zamanda oldukça öğreticidir. Yunus Emre'nin ismi genellikle şu kavramlarla birlikte anılır: ilahi aşk, birlik, dirlik, karşılıksız sevgi, hoşgörü. Onun şiirlerinde bu kavramlar derin bir şekilde işlenir. Balkanlar’da da Yunus Emre’ye karşı güçlü bir sevgi vardır. Öyle ki bu sevgi Enver Baki gibi şairlerin eserlerine dahi yansımıştır. Ancak Yunus Emre’yi anlayabilmek için yalnızca hayatına, felsefesine ve şiirlerine değil, aynı zamanda diline de hâkim olmak gerekir. Bu da bizi onun yaşadığı döneme götürür. Yunus’u doğru değerlendirebilmek için, mutlaka onun tarihsel şartlarını da göz önünde bulundurmak gerekir. O dönem Anadolu için oldukça zorlu, çalkantılı bir süreçtir. Savaşlar, kıtlıklar ve toplumsal karmaşalar yaşanmaktadır. Ancak bütün bu olumsuzlukların ortasında Yunus Emre, şiirleriyle insanlara umut ışığı olmuş, gönüllere su serpmiştir. Bu dönemde Amasya, Eskişehir ve Kütahya gibi şehirler kültürel merkezler olarak ön plana çıkmıştır. Anadolu tüm bu hengâme içinde kültürel dinamizmini korumaya ve geliştirmeye çalışmıştır. Yunus Emre yalnızca kurucu bir isim değil, aynı zamanda birleştirici bir figürdür. Her dönemde ve her toplumda insanları birleştirmeyi başarmış, evrensel bir değer hâline gelmiştir.”

“Yunus Emre’yi Anlamak” Paneli soru-cevap kısmının ardından Eskişehir Vali Yardımcısı Oğuz Şenlik tarafından Prof. Dr. Haşim Şahin, Prof. Dr. Orhan Kemal Tavukçu, Prof. Dr. İdris Nebi Uysal’a teşekkür belgesi takdimi ile sona erdi.