Türkiye'den Tek Kullanımlık Plastik ve Deniz Çöpleriyle Mücadelede Kapsamlı Yol Haritası

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Türkiye'nin "Sıfır Atık" vizyonu ve döngüsel ekonomi hedefleri doğrultusunda hazırlanan **"Tek Kullanımlık Plastikler, Deniz Çöpleri ve Mikroplastikler Yol Haritası"**nı duyurdu. Bakan Kurum, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Sektörü döngüsel ekonomiye yönlendirip ‘tek’ değil sürdürülebilir üretim diyoruz" ifadelerini kullandı.

Uluslararası Arenada Takdir Topladı

Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından Cenevre’de düzenlenen toplantıda açıklanan yol haritası, yeni İklim Kanunu ve Sıfır Atık vizyonuyla uyumlu yapısı sayesinde uluslararası düzeyde takdirle karşılandı. Çeşitli kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının katkılarıyla hazırlanan haritada, 22 kamu kurumunu kapsayan 44 eylem maddesi yer alıyor.

Yol Haritasının Detayları ve Eylem Planı

Yol haritası, plastik kirliliğini kademeli olarak azaltmak için kısa, orta ve uzun vadeli eylem planlarından oluşuyor.

Kısa Vadede Sınırlamalar (2025-2027) Bu dönemde "Ulusal Plastik Stratejisi ve Eylem Planı" hazırlanacak ve listelenecek tek kullanımlık plastik ürünlerin kısıtlanması veya yasaklanması için mevzuat çalışmaları yapılacak. Otel ve restoran gibi işletmelerde yeniden kullanılabilir alternatiflerin yaygınlaştırılması sağlanacak, "Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (GÜS)" planları belirlenecek ve halka yönelik bilinçlendirme kampanyaları düzenlenecek.

Orta Vadede AB Uyumlu Düzenlemeler (2028-2032) Orta vadede, ambalaj atığı yönetmeliği AB düzenlemelerine uyumlu hale getirilecek. PET şişelerin ayrı toplanma oranının yüzde 77'ye, ardından yüzde 90'a çıkarılması hedefleniyor. İçecek kapları ve ıslak mendil gibi ürünlere etiketleme zorunluluğu getirilecek, ayrıca mikroplastik kaynaklarının haritalanması ve izlenmesi için çalışmalar başlatılacak.

Uzun Vadede Yeşil Alternatifler (2033 ve Sonrası) Uzun vadeli planda, yeniden kullanım ve doldurma gibi döngüsel iş modellerinin yaygınlaştırılması sağlanacak. Mikroboncuk içeren dudak, tırnak ve makyaj ürünlerinin yasaklanması için yasal düzenlemeler yapılacak ve "Yeşil Kamu Alım Stratejileri"ne mikroplastiklerin kısıtlanmasına yönelik kriterler eklenecek. Ayrıca, atıksu arıtma tesislerinde mikroplastiklerin izlenmesi için gerekli yasal altyapı oluşturulacak.