Gebe olduğumu bugün öğrendim. Sürekli kullanmam
gereken ilaçlarım var. Ne yapmalıyım?
Sürekli olarak kullanmanız gereken ilaçlarınız olduğuna
göre kronik bir hastalığınız var demektir. Bu durumda
hemen doktorunuza başvurun. Doktorunuz gebelik haftasını
belirledikten sonra sizi kronik hastalığınızla ilgili
branş doktoruna yönlendirecektir. Bunun sonucunda bebeğiniz
üzerine hiç risk taşımayan veya en az risk taşıyan ilaçlar
belirlenecektir. Gebelikte vücut fizyolojisi de değişikliğe
uğradığından ilaçların değiştirilmesi ve doz ayarlanması
gerekebilir.
Gebelikte jinekolojik muayene zararlımıdır?
Hiçbir yakınma olmasa bile gebeliğin ilk aylarında
yapılan antenatal vizitte genel bir jinekolojik muayene
yapılmasında fayda vardır. Bu muayene esnasında papsmear
alınması, varolan enfeksiyonların ortaya çıkarılması,
genital bölgede doğumu riskli hale sokabilecek urların
saptanması ve patolojik durumların uygun şekilde yapılması
gebeliğin riskini azaltacaktır. Jinekolojik muayene
düşük riskini artırmaz.
Gebelikte sigara içmek zararlımıdır?
Gebelikte içilen tek sigara bile zararlıdır ve günlük
içilen sigara sayısı arttıkça sigaraya bağlı normaldışı
durumların ortaya çıkma riski artar. Bu yüzden gebe
kalmayı planladığınız andan itibaren ya da en geç gebe
kaldığınızı öğrendiğiniz andan itibaren sigarayı bırakın.
Gebelikte alkol almak zararlımıdır?
Gebelikte alınması güvenli en az günlük miktar belirlenemediğinden
gebeliğin planlandığı andan itibaren alkol alımına son
verilmelidir. Alkol ciddi bir embriyo toksinidir.
Gebelikte beslenmede nelere dikkat etmeliyim?
Gebelik fizyolojik bir olaydır ve öncesinden hiçbir
hastalığı olmayan, gebelikte bir problem yaşamayan anne
adaylarına özel bir beslenme rejimi uygulamak doğru
değildir. Özellikle dikkat edilmesi gereken, günlük
besinler içinde sebze ve meyvelerin ve kalsiyum içerikli
gıdaların (süt, peynir, ayran) mutlaka yer verilmesi,
günlük öğün sayısının üçten 5 ya da altıya çıkarılarak
midenin aşırı dolmasının engellenmesi ve vücuda kalori
yükünden başka hiçbir faydası olmayan aşırı karbonhidratlı
yiyeceklerin (makarna, ekmek, baklava ve diğer unlu
tatlılar) fazlaca yenmesinden kaçınılmasıdır.
Gebelik boyunca vitamin kullanmalımıyım?
Sağlıklı giden bir gebelik boyunca düzenli olarak vitamin
kullanılması gerektiği görüşüne katılmıyorum. Zira şu
an için kimyasal yapısı ve vücuttaki işlevleri bilinen
vitamin sayısı, vücuttaki"binlerce" işlevi
yerine getiren vitamin sayısından çok daha azdır. Yani
siz ek vitaminler alarak normal beslenmenizi ihmal ettiğinizde
muhtemelen tüm vitaminleri de alamıyorsunuz demektir.
Tek karşılanamayacak olan demirdir.
Bebeğin sakat doğup doğmayacağı önceden anlaşılabilir
mi?
Doğacak olan bebekteki sakatlık dışardan bakınca anlaşılacak
şekilde olabilir, iç organların yapısını bozacak bir
sakatlık olabilir. Bu tür bozukluklar yapısal bozukluklardır
ve gebelik esnasında yapılan ultrasonlarda bunların
çok büyük kısmı ortaya çıkarılır. Bazı sakatlık türleri
ise bebeğin kromozomlarıyla ilgili olabilir ve bu durumlar
ancak amniyosentez gibi bazı yöntemlerle bebeğin hücreleri
incelendiğinde ortaya çıkarılır. Bir üçüncü grup bozukluk
ise bebeğin yapısını bozmadan organların işlevini bozacak
şekilde olabilir ki, bu durumların bebek doğmadan hatta
belli bir yaşam süresine ulaşmadan anlaşılamayabilir.
Bebeğin cinsiyeti ne zaman belli olacak?
Bebeğin cinsiyeti iyi çözünürlüğü olan bir ultrason
aleti ile 16. gebelik haftasından itibaren saptanabilir
ve özellikle 24. gebelik haftası sonrasında belirlenen
cinsiyetin hatalı olma olasığı çok düşüktür.
Gebelikte yapılan ultrasonun bebeğe bir zararı var
mı?
"Ultrasound" kelime olarak ses ötesi anlamına
gelmektedir. Bu alet tümüyle insan kulağının duyamayacağı
ses dalgalarıyla çalışmaktadır. Bugüne kadar bu ses
dalgalarının canlı dokuya zarar verdiği yönünde bir
bulguya rastlanmadığından gebelik esnasında yapılan
ultrasonun anne adayına ve bebeğe bir zarar vermediğini
rahatlıkla söyleyebiliriz.
Gebelikte saçların boyatılması zararlımıdır?
Gebelikte saç boyatılması için organ gelişiminin bittiği
üç ay sonrasını beklemekte fayda vardır. Zira boya esnasında
ve özellikle de "dip boya" olarak tabir edilen
işlem esnasında kullanılan kimyasal maddeler saçlı deriden
kana ve buradan da bebeğe ulaşabilmektedir. Saç boyatılmasının
bebek üzerindeki etkileri konusunda şu anda fazla bir
çalışma olmadığından bu önlemleri almak şu an için en
mantıklı yol gibi gözükmektedir. Perma ise gebeliğin
hiçbir döneminde uygulanmamalıdır.
Gebelikte diş tedavisi yapılabilir mi?
Gebelikte diş hekimine rutin kontrollere gitmeye devam
ediniz. Kontrollerden birinde eğer diş hekiminin bir
müdahale yapması gerekirse bu müdahalenin ilk üç aylık
dönem geçtikten sonra yapılması tercih edilir. Ancak
abse tedavisi gibi bir durum söz konusuysa bu acil bir
durumdur ve mutlaka tedavi edilmelidir.
Gebelikte cinsel ilişki zararlımıdır?
Gebelikte bir problem olmadığı ve özel bazı durumlar
sözkonusu olmadığı sürece gebeliğin hiçbir döneminde
cinsel ilişki sakıncalı değildir.
Gebelik esnasında ilaç kullanılabilir mi?
Gebelik süresince gelişen bulantı-kusma, üstsolunum
yolu enfeksiyonu, idrar yolları enfeksiyonu, mide şikayetleri
gibi bazı tıbbi durumlarda bebek üzerine olumsuz etkisi
olmadığı saptanmış birçok ilaç güvenle kullanılabilmektedir.
Ancak gebelikte ilaç kullanımında ilk uyulması gereken
kural tıbben zorunlu olmadıkça hiçbir ilacın kullanılmamasıdır.
Özellikle ilk üç aylık dönem bebeğin organlarının geliştiği
dönem olduğundan ve son dört haftalık dönem de bebeğin
doğmasına yakın dönem olduğundan bunlar ilaç kullanımında
özen gösterilmesi gereken dönemlerdir.
Gebelikte ne kadar kilo almalıyım?
Tüm gebelik boyunca anne adayları ortalama 12.5 kilogram
alırlar. Ancak tek başına kilo alımı gebeliğin ve bebeğin
sağlığını gösterme açısından yetersiz bir kriterdir.
Zira tüm gebelik boyunca kilo kaybeden veya tüm gebelik
boyunca 27 kilogram almasına rağmen sağlıklı bebek doğuran
çok sayıda kadın vardır. Tansiyon değerleri, bebeğin
gelişimi, antenatal incelemelerde yapılan kan ve idrar
incelemeleri daha önemlidir. Dahası gebelik boyunca
kilo takibi yapmayı gereksiz gören çok sayıda doktor
vardır.
Kan uyuşmazlığı ne demektir, tehlikesi nedir?
Kan uyuşmazlığı, anne ve babanın kan gruplarından yola
çıkarak oluşacak olan bebek kan grubunun anne kanıyla
uyumsuzluk göstermesi olasılığna verilen addır. Eğer
bebeğin kan grubu elemanları anne kanı tarafından yabancı
nesne olarak işlem görürse annenin kanındaki savunma
mekanizmaları bebeğin kan grubu elemanlarına saldırıda
bulunur. Bunun sonucunda bebeğin kanındaki hücreler
parçalanmaya başlar ve çeşitli problemler ortaya çıkabilir.
Kan uyuşmazlığı çok çeşitli olabilmesine karşın en sık
rastlanılan babanın Rh faktörünün pozitif olması ve
annenin Rh faktörünün negatif olmasıdır. Bu durumda
çiftler arasında bir uyuşmazlık vardır. Kan uyuşmazlığı
olması mutlaka bebeğin hastalanacağı anlamına gelmez.
Bebeğin kan uyuşmazlığından etkilenip etkilenmeyeceği
öncelikle bebeğin kan grubunu daha sonra da annenin
bebeğin bu"yabancı" olarak algıladığı kan
hücrelerine saldırıp saldırmamasına bağlıdır. İlk gebeliklerde
kan uyuşmazlığı nadiren problem yaratır. Sonraki gebeliklerde
de gerekli önlemler alındığında kan uyuşmazlığının problem
yaratması beklenmez.
|