Eskişehir'in Odunpazarı semti kentin güney
kesimindeki tepelerin üzerine kurulmuştur. Osmanlı sivil
mimari örneklerini koruyan kent, kıvrımlı yolları, çıkmaz
sokakları, ahşap süslemeli bitişik düzenli, cumbalı evleri
ile örf, adet ve geleneklerini koruyarak bir bütün olarak
günümüze kadar gelmiştir.
Odunpazarında
dinsel ve sosyal amaçlı yapılar, kamu yapıları ve ticari
yapılar bulunmaktadır. Kurşunlu Camii ve Külliyesi,
Çoban Mustafa Paşa tarafından 1525'de bir külliye halinde
yapılmıştır. Akoğlan Camii, Müftü Camii, Tiryakizade
Hasan Paşa Camii, Sivrioğlu Camii, Şeyh Şehabettin Türbesi,
dini yapıların en önemlileridir. Kamu yapılarının başında
Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi üslup ve yapısal özellikleri
taşıyan Atatürk Lisesi, Cumhuriyet Tarihi Müzesi (eski
Askerlik Şubesi) ve Mal Hatun İlkokulu gelmektedir.
Odunpazarı Semti, "Odunpazarı Tarihi ve Kentsel
Sit Alanı" olarak tescil edilerek korunmaya alınmıştır.
Odunpazarı konutları genelde iki tip olarak yapılanmıştır.
İlk tip konutların girişleri sokaktan, bahçeleri arkadadır.
İkinci tip konutlar ise bahçeler önde, konutlar bahçe
içinde olacak şekilde; 1, 2, veya 3 katlı olarak yapılmışlardır.
Konutlar genelde bir sofa ve etrafındaki odalardan oluşmaktadır.
Çok katlı konutlarda zemin kat, mutfak, depo gibi servis
hizmetlerine ayrılmış olup, yaşam üst katta sürmektedir.
Konutların ön cephelerindeki iki tarafa pencereli köşe
odası, daha büyük ve önemlidir.
Odalarda,
genelde pencerelerin önünde oturma sedirleri vardır.
En az bir duvar, ahşap işçiliğinin en güzel örneklerini
veren dolaplardan oluşmaktadır. Ayrıca, duvarlarda günlük
kullanım eşyaları için raf ve nişler vardır. Katlar
arasındaki hareketliliği sağlayan sofa, aynı zamanda
konutların en büyük mekanıdır. Misafirlerin ağırlanması
için, selamlık denilen bir mekan bulunur. Konutlar harem
ve selamlık kısımları ile çift bir evi andırmaktadır.
Geniş saçakları, kapıları, pencereleri, konsolları,
tavanları, dolapları ve diğer ahşap işlerinde büyük
bir ustalık ve zevk örneği gösteren konutlarda, kalem
işçiliği ve oyma sanatının en güzel örnekleri görülebilir.
Konutlarda yapı malzemeleri olarak ahşap, kerpiç ve
moloz taş kullanılmıştır. Çatı örtüsü genelde oluklu
kiremittir.
|