Gebelik tümüyle fizyolojik bir olaydır...
Anne adaylarının büyük bir kısmı hiç bir sorun yaşamadan
sağlıklı bir gebelik dönemi geçirir ve tümüyle normal
bir bebek sahibi olurlar. Biz kadın Hastalıkları ve
Doğum Uzmanlarının varolma nedeni sorunsuz seyreden
bir gebeliğe müdahalede bulunmak değil, sorunu erken
dönemde saptamak ve geriye dönüşümü olmayan bir aşamaya
gelmeden gidermeye çalışmaktır. Yüz yıl önce "kadere"
bağlanan anne ve bebek ölümleri, sakat veya ölü bebek
doğurma gibi olayların önemli bir kısmı artık kontrol
edilebilir hale gelmiştir. Günümüzde anne adayının gebelikte
veya doğumda ölmesi, bebeğin rahim içinde ölmesi ya
da sakat doğması her geçen günle birlikte giderek azalmaktadır.
Bu azalmanın daha da devam etmesi için en önemli şart
anne adaylarının hiç bir şikayetleri olmasa bile düzenli
olarak antenatal kontrollere devam etmeleridir.
Gebelik dönemi boyunca şikayeti olmadığı için hiçbir
şekilde uzman hekimle karşılaşmayan bir anne adayı büyük
olasılıkla sağlıklı bir gebelik yaşayacak ve sağlıklı
bir bebek sahibi olacaktır. Ancak gebelik dönemince
hiç bir belirti vermeyen veya uzun bir bekleme döneminden
sonra ortaya çıkabilen çok sayıda tıbbi durum sözkonusudur.
Bunların sonucunda erken dönemde teşhis edildiğinde
kolay bir şekilde tedavi edilebilecek çok sayıda hastalık
için geç dönemde yapılabilecekler kısıtlı olacak ve
anne adayı ve/veya bebek sağlığını tehlikeye sokan durumlar
ortaya çıkacaktır.
Hiçbir şikayet yaratmamasına rağmen sağlıksız giden
bir gebeliğin çok sayıda örneği vardır:
Erken gebelik döneminde dış
gebelik ve mol gebeliği
olguları hiçbir belirti vermeyebilir. Bu iki durum da
erken tanı konduğunda başarıyla tedavi edilebilen tanı
geciktiğinde ise tedavinin güçleşmesine neden olan normaldışı
gebelik şekilleridir. Bu dönemde yapılan basit bir muayene
ve ultrason incelemesi normaldışı seyreden gebeliğin
tanısını koymak ve önlem almak için yeterlidir.
Erken gebelik döneminde karında ölen bir bebek yaklaşık
iki hafta boyunca anne adayına hiçbir rahatsızlık vermeyebilir.
Bu dönem sonunda ise aşırı kanama şikayeti ortaya çıkabilir
veya ölmüş olan bebekten salgılanan bazı maddeler anne
adayının kanına geçerek tüketim koagulopatisi ("zehirlenme")
dediğimiz olaya neden olabilir.
İdrar yolunda özellikle gebelik döneminde bazı bakteriler
hiç bir belirti vermeden sinsi bir şekilde üreyebilirler.
Bu durumun basit bir idrar kültürü tetkikiyle ortaya
çıkarılması büyük önem taşır. Zira bu belirti vermeyen
dönemde bakteriler kolay bir şekilde vücuttan uzaklaştırılarak
ciddi enfeksiyonlar ortaya çıkmadan önlem alınmış olur.
Ateşle seyreden idrar yolu enfeksiyonları hem bebek
hem de anne adayı için ciddi tehlikeler oluşturabilir.
Doğduğunda yaşaması kesinlikle mümkün olmayacak kadar
sakat ya da normal bir yaşam sürdüremeyecek derecede
bedensel sakatlığı bulunan bir bebek (anensefali-bebeğin
beyin dokusunun gelişmemesi olgularında olduğu gibi)
erken dönemlerde yapılan bir ultrason incelemesiyle
teşhis edilebilir ve bu gebelik anne adayını riske sokmadan
sonlandırılabilir. Bu inceleme yapılmadığında ise bebek
sakat olmasına rağmen gebelik sonuna kadar gidebilir.
Bu bebek doğduğunda ya erken dönemlerde ölür ya da yaşadığı
sürece aile ve toplum için ciddi bir problem kaynağı
oluşturabilir. Prenatal Tanı sınırları giderek genişleyen
yeni bir bilim dalı olarak anne adaylarının hizmetindedir.
Preeklampsi ("gebelik zehirlenmesi")denen
klinik tablo tam olarak ortaya çıkıp tüm sistemleri
etkilemeye başlamadan önce yapılabilecek çok şey vardır.
Basit bir tansiyon ölçümüyle ve bazı basit testlerle
erken dönemlerde saptanabilen ve tedavisi mümkün olan
bu durum belirti vermeye başladığı andan itibaren daha
zor tedavi edilebilir bir aşamaya gelmiş demektir. Anne
adayının ve bebeğin hayatını ciddi bir şekilde riske
sokan bu durumun erken tanısı için hiç bir şikayetiniz
olmasa bile düzenli olarak antenatal kontrollere gitmelisiniz.
Gebeliğinizin tanısı konar konmaz kontroller başlamalıdır.
Gebe olduğunuz anlaşıldıktan hemen sonra doktor kontrollerinize
başlamalısınız. Bu kontroller tümüyle normal seyreden
bir gebelikte ilk başlarda aylık, 28. gebelik haftasından
36. gebelik haftasına kadar iki haftalık, daha sonra
da doğum yapana kadar haftalık olmalıdır. Kontrollerinize
düzenli olarak gittiğinizde gebelikle ilgili normaldışı
durumlar ortaya çıktığında erken tanı ve tedavi yöntemlerinden
sonuna kadar faydalanma şansını elde edeceksiniz.
Doktor kontrolüyle saptanabilecek ve erken dönemde
tedavi edilebilecek normaldışı durumlar yukarıdakilerle
sınırlı değildir. Her geçen gün gebelik ve doğumun yeni
bir sırrı keşfedilmekte ve anne adayı ve bebeğin sağlıklı
olarak yaşamlarını devam ettirebilmeleri için yapılabilecek
tıbbi yardım imkanları artmaktadır.
Yardım hemen yakınınızda sizi bekliyor...
Yeter ki geç kalmayın.
|