Hayvanlardan sadece koyun, keçi, sığır,manda ve deve
kurban edilir. Bunlardan koyun ile keçi bir yaşını,
sığır ve manda iki yaşını, deve beş yaşını bitirmiş
olmalıdır. Ancak, koyun altı ayını tamamladığı halde
bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olursa kurban edilebilir.
Keçi için böyle bir durum yoktur, bir yaşını doldurması
şarttır.
Koyun ve keçi bir kişi için kurban olur. Sığır, manda
ve deve birden yedi kişiye kadar ortaklaşa kurban edilebilir.
Evla olan kişinin kurbanını kendisi kesmesidir. Ancak,
kendi beceremezse başkasını vekil eder ve niyet edip
kesilirken kurbanına bakar, şahit olur.
Kurbanın eti üçe taksim edilir. Bir parçası kendi ailesine
nafaka, ikinci parçası ahbab-ı yarana ziyafet, üçünçü
parçası da fakirlere sadaka olarak verilir.
Kurban derisi satılamaz. Evde seccede yapılabilir, ya
da fakirlere veya hayır kurumlarına bağışlanabilir.
Kurban edilecek hayvanlar;
koyun, keçi, deve, sığır ve mandadır.
Bu hayvanlardan devenin 5, sığır ile mandanın 2 ve
koyun ile keçinin 1 yaşını doldurmuş olmaları gerekir.
Ancak koyunlar altı ayı tamamladıkları halde bir yaşını
doldurmuş gibi gösterişli olurlarsa bunlar da kurban
edilebilir.
Bir koyun veya keçiyi ancak bir kişi kurban edebilir.
Fakat sığır, manda ve deve yedi kişiye kadar ortaklaşa
kurban edilebilir. Ortakların tek veya çift olmalarında
bir sakınca yoktur.
Ortakların hepsi ibadet niyetiyle katılmak durumundadır.
Meselâ ortaklardan biri vacip olan kurbanı, diğeri adak
kurbanı, bir diğeri de nafile kurbanı niyet edebilir.
Çünkü hepsinin niyeti ibadettir. Fakat ortaklardan biri
her hangi bir ibadet değil de et kasdiyle katılmış olsa
bu sahih olmaz, diğerleri de niyet etmiş oldukları kurbanı
kesmiş, sayılmazlar.
Hangi Ayıplar Hayvanın Kurban Olmasına Mani Olur?
Bilindiği üzere kurban bir ibadettir. Bunun için kurbanlık
hayvanların kusursuz olmaları esastır. Her kusur olmasa
da bazı kusurlar kurbana manidir. Bu kusurlar kısaca
şunlardır:
-İki veya bir gözü kör olan,
-Aşırı derecede zayıf olan,
-Kesim yerine yürüyerek gidemeyecek derecede aksak olan,
-Kulağının, kuyruğunun veya tenasül organının üçte birinden
fazlası gitmiş olan,
-Dişlerinin yarıdan fazlası düşmüş olan,
-Doğuştan kulağı ve tenasül organı olmayan,
-Koyun ve keçide bir, sığırda iki memesi kurumuş olan,
-Burnu kesilmiş olan,
-Dilinin çoğu kesilmiş olan,
-Ölüm derecesinde hasta olan.
Böyle kusuru olan hayvanları kurban etmek câiz değildir.
Bunun için kurbanlık satın alınırken kusurlu olup olmadığına
dikkat etmek gerekir.
Kurban, bayram namazı kılınan yerlerde namazdan sonra
olmak üzere bayramın ilk üç günüdür. (Şafiîlerde dördüncü
günü de olabilir.)
Arefe günü veya bayramın ilk üç gününden sonra kurban
kesmek, kurban olmaz. Peygamberimiz buyuruyor :
"Bu günümüzde yapacağımız ilk şey bayram namazı
kılmaktır. Sonra evlerinize dönüp kurban kesmek olacaktır.
Her kim böyle yaparsa sünnetimize uygun iş yapmış olur.
Kim önce kurban keserse o da ancak ailesine bir et sunmuş
olur, bu kestiği kurban olmaz.''(15)
|