|
Çocuklarda özellikle basketbol , voleybol gibi spor
faliyetleri sırasında veya düşme nedeniyle oluşan travmalar
sonucunda özellikle ön dişler zarar görebilir.
Ancak genelde hastalar böyle bir durumda büyük bir
kırık oluşur veya ağrı hissederlerse hemen dişhekimine
giderler. Eğer rahatsızlık duymuyorlarsa gitmezler.
Oysa bu dişlerde sinir, nekroze olmuşsa ( ölmüşse) bir
kaç sene sonra hastanın yüzünde şişlik , ağrı ve dişinde
renkleşme meydana gelir.
Kısaca dişlere gelen bu darbeler sonucu kırık meydana
gelmese bile dişin sağlığı tehlikeye girebilir.Bu bölgedeki
sinir ve damar sıkışmaları nedeniyle bir süre sonra
bu dişler canlılığını yitirebilirler.Bu nedenle derhal
bir dişhekimine başvurmalıdır. Travma sonrası oluşan
diş kırıklarında kırığın büyüklüğü, konumu ve dişin
sinirinin açığa çıkıp çıkmaması önemlidir.
· Kırık dişin sadece mine ve dentin tabakasında meydana
gelmiş olabilir. ( Eğer dişin siniri açığa çıkmamışsa)
bu durumda kırık bölge kompozit dolgu ile ( estetik
dolgu ) ile restore edilir veya çok geniş bir alan ise
kuron ( kaplama ) yapılması gerekebilir.
Ayrıca dişin canlılığı 2 ay boyunca dişhekimi tarafından
kontrol edilmelidir. Çünkü travma sonrası bu bölgedeki
damar ve sinirlerin sıkışması sonucu bir süre sonra
dişin siniri canlılığını kaybedebilir ve bu durumda
kanal tedavisi yapılması zorunludur.Aksi taktirde ileride
dişin çekimini gerektirecek sorunlar meydana gelir.
· Kırık sonucu dişin siniri açığa çıkmışsa kanal tedavisi
yapılır ve kırık bölgesi yukarıda bahsedilen yöntemlerden
biri ile restore edilir. (şekil 1-c)
· Dişle birlikte kökü de kırılmış olabilir.
Eğer bu durum süt dişlerinde meydana gelmişse
diş çekilir ve yerine YER TUTUCU yapılması gereklidir.
Aksi taktirde komşu dişler çekim boşluğuna kayar ve
ileride sürecek olan sürekli dişe yer kalmaz, sonuçta
ortodontik bozukluklar ( dişlerde çarpıklık ) meydana
gelir..
Fakat kırık sürekli dişlerde
meydana gelmişse ve
Kökün 1/3 den fazlası kırılmışsa veya dikine bir kök
kırığı mevcutsa diş çekilir. ( şekil 2-c )
Ancak 1/3 den azı kırılmışsa tedavi edilebilir. ( şekil
2-b )
· Bazı durumlarda ise darbe sonrasında diş yerinden
oynar ve dişte sallanma görülebilir. Bu durumda sallanan
diş normal pozisyonuna getirilir ve dişhekimi tarafından
komşu dişlere geçici olarak bağlanarak sabitlenir.
Travma sonrası diş yerinden çıkmışsa :
Çocuklarda sürmekte olan dişlerin etrafındaki periodontal
lifler gevşek olduğu için darbe veya düşme sonrası dişler
kolaylıkla yerinden çıkabilir. Bu durumda :
< Yerinden çıkan diş kesinlikle atılmamalı ve temizlenerek
serum fizyolojik ile yıkanmalı. Hiç bir şey yapılamıyorsa
su ile yıkanmalıdır.
< Ancak kesinlikle kök yüzeyine el sürülmemelidir.
< Daha sonra yerinden çıkan diş serum fizyolojik
veya süt içinde bir kap içinde saklanarak derhal en
kısa zamanda bir diş hekimine başvurmalıdır.
AĞIZ KORUYUCULAR
Ağız koruyucu apareyler özellikle basketbol , voleybol
gibi top ile oynanan sporları yapan çocuklarda düşme
veya top çarpması sonucu özellikle ön dişlerde meydana
gelebilecek kırılmaları engellemek amacıyla kullanılmaktadır.
Aslında bu apareyler 1920 li yıllardan beri sporcular
arasında dişleri korumak amacıyla spor esnasında takılmaktadır.
Bunlar ortalama 3 mm kalınlığında plastikten yapılır
ve özellikle ön dişleri örter, böylece herhangi bir
darbe geldiğinde kuvvetlerin dişlere iletilmesini engelleyerek
dişlerin aynı zamanda da çene kemiklerinin kırılmasını
önler. Çocukların sevmesi için çeşitli renklerde veya
şeffaf yapılabilir.
|
