İşte
sonunda bebeğiniz evinizde !
Gerçi yenidoğanların uyumak, emmek , kaka ve çiş yapmak
dışında fazla bir eylemleri yoktur ama yine de hayatınıza
girmiş bu küçük "yaratık" anne babaları fazlasıyla
etkiler.
Tipik olarak yenidoğan oldukça sakin , hatta nerdeyse
devamlı uyuma halindedir. Doğum eyleminin üzerlerinde
yarattığı etkiden yavaş yavaş kurtulmakta, anne karnındaki
hayatlarından tümüyle farklı yeni "dünyasına "
alışmaya çalışmaktadır.
Bu arada bebeğin anneye belirgin bir ilgisi vardır.
Anne onunla konuşunca, kucağına alınca susar ve sakinleşir.
Bazen annenin bu tür hareketlerine ses çıkararak cevap
verir. Annenin yüzünü görünce tepki gösterir.
Daha ilk günlerden, bebeğinizin bireysel özelliklerindeki
değişiklikleri de fark edebilirsiniz. Ona dokunun, bebeklerin
çoğu kucağa alınmaktan, okşanmaktan, öpülmekten çok
hoşlanır. Dokunmak, bebeğinizle iletişim kurmanın en
önemli aracıdır. Ona şarkılar söyleyin, onun yanında
mırıldanın.
1 haftalık bebek
Bebeğiniz, yüzüstü yatarken kafasını kaldırabilir.
Başını sağa sola çevirebilir.
Emme, çiğneme gibi ilkel refleksleri belirgindir. Karnı
tok, altı değiştirilmiş, ve banyo yapmış bebek, günün
büyük bölümünü uykuda geçirir. Uyuma süreleri, 15-20
saat arasında değişir.
Aşağıdakilere dikkat:
-Emzirme ile ilgili kitaplar okuyun,
-Süt miktar ve kalitesiyle sizin beslenmeniz arasında
yakın ilişki vardır; diyetinizi buna göre ayarlayın.
-Biberonla besleme tekniğini öğrenin,
-Bebeğinizin kol ve bacaklarını rahatça hareket ettirebilmesi
gerekir, kundak yapmayın, onu dış ortam sıcaklığına
uygun giydirin.
-Göbek kordonu bakımına dikkat edin,
-Sırtüstü ve tam yüzüstü yatırmayın, tercihen sağ yan
yatırın,
-Bebeğinizin yenidoğan döneminde sünneti hakkında bir
karara varın. -Gözlerinde, yüzünde, vücudunda sarılık
hissederseniz, doktorunuzu arayın. -Özellikle kasıklarda
şişlik -fıtık-, hayalarda şişlik , inmemiş testis varlığında,
çocuk doktorunuzla, gerekirse de bir çocuk cerrahı ile
görüşün. -Hastaneden taburcu olmadan yapılmamışsa, hepatit-b
aşısını yaptırın.
2 haftalık bebek:
Artık bebeğinizin kısa süreli de olsa uyumadan
gözleri açık durduğu dönemler olduğunu fark edeceksiniz.
Onunla ilişki için bu dönemlerden yararlanın.
Bir süre sonra bebeğinizin dünyasında annesinin yüzü
önemli yer tutmaya başlar. Bilimsel çalışmalar, bebeklerin
insan yüzünü diğer desen ve renklere tercih ettiğini
göstermiştir. Yüzünüzü doğumdan itibaren ona yaklaştırın,
onunla konuşun, bebeklerin 40-50 cm.den daha uzak nesneleri
net olarak seçememesi nedeniyle fiziksel yakınlık çok
önemlidir. Mümkün olduğunca onun net görebileceği 30-40
cm aralığında olun ve kimi hareketler yaparak onun sizi
taklit etmesini sağlamaya çalışın. Örneğin, dilinizi
çıkarın, kaşlarınızı kaldırın, hareketlerinizi taklit
edemese bile, sizi izlediğini göreceksiniz. Bir süre
sonra, bebeğiniz, anne sesini tanıdığı gibi, anne yüzü
ve mimiklerini de tanır hale gelecektir.
İkincihafta sonunda çocuk doktorunu ziyaret etmenizde
yarar var; özellikle;
sarılık tam olarak geçmemişse,
göbeği tam kurumamışsa,
beslenme düzenini tam oturtamamışsanız..
3 haftalık bebek :
Yüksek kontrast renkli nesneler, yenidoğanların
ve bebeklerin çok ilgisini çeker. Canlı renkli ve iri
oyuncak, resim vb. maddelerle ilgisini çekmeye çalışın.
Kendi ayna görüntüleri de bebeklerin hoşuna gider,
yatağının kenarına bazen sağlam, kırılmaz bir bebek
aynası koyarsanız, bir süre sonra ne kadar çok ilgilendiğini
ve hoşuna gittiğini göreceksiniz.
4 haftalık bebek:
Bebekler doğumdan hemen sonra kıvrık ve gövdelerine
doğru çekili olan kollarını ve bacaklarını yavaş yavaş
uzatmaya başlarlar. 1. Ay sonu, bebeklerin kendi vücutlarını
keşfe başlamalarının da zamanıdır. Bebeğinizin el ve
ayak parmaklarıyla oyunlar oynayarak onu bu yönde cesaretlendirin.
Özellikle yarı oturur pozisyonda ve yüzüstü tutulduğunda,
bebeğinizin başını kısa bir süre dik tutabildiğini göreceksiniz.
Hatta yüzüstü pozisyonda bazen başını her iki yana çevirebilir
bile.
Bebeğinizin yeniden muayenesi ve hepatit-b aşısının
tekrarı zamanı.
5 Haftalık Bebek:
Bebeğiniz, duygularını belirtmek için değişik
sesler çıkarabilir. Kimi bebekler, bu dönemde erken
bağrışmalar ve gülücüklere başlar.
Onu mutlaka cevaplayın, çıkardığı sesleri karşılıksız
bırakmayın. Onunla yüz yüze “konuşun“. O anda yanında
olmasanız bile ona seslenin. Uzaktan da olsa, sesinizi
duymak hoşuna gidecektir.
Bakışlarınıza bugünlerde daha uzun süreli karşılık
verecektir.
Bu dönemde gaz sancıları iyice kendini hissettirecektir.
Doktorunuzla konuşun.
Bebeğinizi taşıma konusunu düşünün, kanguru tipi port
bebeler, onunla aranızda daha yakın fiziksel temas sağlayacağı
için tercih edilebilir.
6 Haftalık Bebek:
Artık
bebeğiniz gündüzleri daha uzun süre uyanık kalacaktır.
Uyanık olduğu zamanı, onun duygusal gelişimini stimüle
etmek için kullanmalısınız. Bebeğinize müzik dinletin,
üzerindeki etkiyi hissedeceksiniz.
2.ayda, bebek daha karmaşık seslere,renklere ve şekillere
ilgi duyacaktır. Oyuncak seçiminde bunu dikkate alın.
Her iki gözünü bir nesne üzerine fikse edebilir ve
gözleri ile hareketli nesneleri izler. Gözlerinizi gözlerine
dikerek, ona yaklaşıp uzaklaşarak oynayın onunla.
7 Haftalık Bebek:
Bebeklerin yaklaşık yarısı, bu dönemde anne
babayı tanır ve onlara yabancılardan farklı davranırlar.
Bebeğiniz, sizin gülümsemelerinize gülerek karşılık
verebilir, sizi gördüğünde gülücükler atabilir. Bu güne
dek sizin ona gösterdiğiniz ilgi ve bakıma olan tepkisizliğinin
sona ermesi, size attığı bir gülücük sizi ne kadar mutlu
edecektir.
8 Haftalık Bebek:
Şimdilerde, bebeğiniz artık kaldırıldığında
başını sabit tutar. Yüzüstü yatarken başını kaldırır,
ileri doğru itme hareketleri yapabilir. Kollarını ve
bacaklarını sallar, ellerini birleştirip parmaklarını
açabilir.
Eline bir oyuncak vererek tutmasını sağlamaya çalışın.
Sizi dinlemek için, parmaklarını yada biberon emmeyi
bırakabilir. Onunla iletişim için konuşun. Onun çıkardığı
sesleri çıkarın, sizi sürekli duysun.
Kalabalık konuşma ve sohbet ortamlarında onu hep ortada
merkezde- tutun. İnsan etkinleşiminin zenginliğini böylece
daha iyi hissedecektir, kısa sürede değişik sesler çıkarmaya
başlayacaktır.
2 Aylık Bebek:
Artık bebeğiniz daha “canlı” dır.
Duyma, konuşma ve koku alma işlemlerinden sorumlu olan
bebeğin temporal lobu yavaş yavaş devreye girer ve bebeğiniz
sizi daha belirgin duymaya başlar. Size dönmeye ve sizinle
konuşmaya çalışır.
Araştırmalar, bebeklerin 0-1 yaş arası duydukları sözcük
sayısının onların entellektüel gelişimleri için önemli
olduğunu göstermektedir.
Bunu hiç unutmayın.
Bebeğinizin yatarak geçirdiği zamanın daha eğlenceli
olması için ellerine oyuncak verin.
Aylık muayenede, ona bu ay karma, çocuk felci, Hib
ve verem aşıları yapılacak.
3 Aylık Bebek:
3 aylık bebek, artık sizin varlığınıza, sesinize,
hatta yüz ifadenize kol ve bacak hareketleriyle karşılık
verebilir. Artık bebeğiniz sürekli gördüğü insanları,
yabancılardan yavaş yavaş ayırt etmeye başlayacaktır.
Kalabalık grup içinde yada yabancıların yanında bir
alışma sürecine ihtiyacı olacaktır. Özellikle sizin
kucağınızda iken diğer insanlarla ve büyük çocuklarla
daha rahat korkusuz ilişki kurar,
Bebeğinizin ruhsal durumu çok değişkendir. Aynı dakikada,
gülmeyi ağlamak izleyebilir. Dikkatinizi çekmek için
elindeki nesneyi atar vurur, ağlar.
Eller ve ayaklarıyla uzun süre oynar.
Bir anda ses çıkarmamasından korkarak, yanına koşarsınız.
El ve ayaklarıyla kendi kendisini eğlendirdiğini görürsünüz.
İç rahatlığıyla gazete okumaya devam edebilirsiniz.
4 Aylık bebek:
Artık bebeğinizin fizik gelişimi belirgin
olarak hızlanmaktadır. Yüzüstü yatırdığınızda kol ve
bacakları üzerinde gerilerek sırtını geriye doğru kaldırabilir.
Sırtüstü yatırıldığındaysa, başını ve omuzlarını kaldıracaktır.
Sebep sonuç ilişkisini kurabildiği için, artık küçük
oyunlar oynamaya başlayacaktır. Sizin almanızı görmek
için elindeki nesneyi atar, düşüşünü izler.
Diş çıkarmaya başlayabilir, bunun yaratacağı ateş,
huzursuzluk gibi sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Ancak
ülkemizde bebeklerin ortalama 6-7. ayda diş çıkardıklarını
unutmayın, ufak tefek gecikmelerin fazla bir önemi yoktur.
İkinci ayda yapılan aşıların -karma, çocuk felci ve
Hib bu ay tekrarlanması gerekir, unutmayın!
5 Aylık bebek:
Bebeğiniz artık oldukça sosyalleşmiştir.
Bunu , başkalarıyla ilişkide belirgin olarak hissedebilirsiniz.
Kısa süreli oturabilir, ancak yine de yastıklarla destek
oluşturmalısınız.
6 Aylık Bebek :
Bebeğimiz şimdi “saklama” oyunlarında aktif
yer almaya başlar. Sesinizde ton ve yükselip alçalmaları
ayırdeder, sertçe söylenen sözlere karşı farklı tepki
gösterir.
Üç boyutlu uzayda nesnelerin birbiriyle ilişkisini
anlamaya başlar. Oyuncaklarını örneğin boyutlarına göre
sınıflandırabilir. Aynada kendisini görmekten büyük
zevk alır, o sırada siz arkasına geçerseniz, aynada
sizi görür görmez arkasına dönerek size bakar, aynada
olan görüntünüzün “siz” olmadığını bilir.
Bazı şeylerin ve kişilerin görünüp kaybolma türünden
oyunlar onu çok eğlendirir. Örneğin bir örtü altına
bir nesneyi saklayın, onu bulsun.
Artık ince motor hareketleri de yapar hale gelmektedir.
Oyuncağı bir elinden diğerine geçirebilir. 2 kulplu
bir kaptan yardımla içebilir.
Objeleri birbirine vurmaktan hoşlanır. Ellerini çırpar.
Bir eliyle uzanarak, bir oyuncağı yakalayabilir.
- Ne kadar kızgın olursanız olun, sakın bebeğinize
vurmayın!
- Emekleme günleri yaklaşıyor, evinizi ona göre düzenleyin,
- Doktorunuzla, onu hangi acil durumda aramanız gerektiği
konusunu konuşun.
Bu ay yine aşılar var; karma, çocuk felci ve Hib ve
hepatit-b'nin üçüncü tekrarı
7 Aylık Bebek:
Bebeğiniz desteksiz oturabilir.
Emeklemeye başlayabilir, geri geri hareket edebilir.
Bir şeye tutunarak ayakları üzerinde durabilir.
Bu andan itibaren, düşmeler ve çarpmalar başlar. Düşme
ve çarpma, bir bebek için kaçınılmazdır, çok fazla kaygılanmayın.
Sadece, evde önceden alınabilecek önlemleri düşünün
ve alın.
Onunla konuşarak iletişimi arttırın, daha çok sözcük
duymasını sağlayın.
8 Aylık Bebek :
Doğumdan beri bebeğinize söylediğiniz binlerce
sözcük artık etkisini göstermeye başlar.
Onun bazı kelimeleri anlamaya başladığını fark edebilirsiniz.
Bebeğiniz yürümenin hemen öncesindedir.
Tutunarak, emekleyerek, bir yerden bir yere gidebilir.
İsteklerini net olarak belirtir. Oyuncağının elinden
alınmasını tepki gösterir.
Bu dönemde bebekle seyahat çok zordur. Özellikle uzun
yolculuk alıştığı rutin uygulamaların aksamasına yol
açacağı için, onu rahatsız eder.
Bebeğiniz, size aşırı bağlılık duyup, anne-baba dışında
kimseye yaklaşmak istemeyebilir.
Bu durum, özellikle yakın akrabaları, babaanne, anneanne
ve dedeleri üzer.
9 Aylık Bebek :
Onunla konuşurken, bir çok basit kelimeyi
ve cümleciği, yeni sözcüklerle kullanın. Bazen onun
gibi sesler çıkartsanız da, normal “erişkin dilini”
de kullanın.
Sürekli onun çıkardığı seslerle ona karşılık vermeniz
doğru değildir.
Kişilik özellikleri de yerleşmeye başlamıştır.
Karşılaştığı her insana gülebilir, yada tanımadığı
insanlar karşısında utanarak yüzünü saklayabilir. Bazı
sesleri taklit edebilir, kapıdan çıkan birine el sallayabilir,
hoşlanmadığı durumda hoşnutsuzluğunu belirtir.
Daha önceleri onu etkilemeyen kapı zili vb. sesler
onu korkutup ağlatabilir.
Onu sarılıp, öpün, rahatlatın.
Kızamık aşısını unutmayın
10-11-12 Aylık Bebekler :
Artık ağızdan, sözcükler ve sözcük benzeri
sesler dökülmeye başlar. Söylediği her şeyi anlamaya
çalışın, onu yanıtlayın. Böylece onun sözlü iletişimi
öğrenmesine yardım etmiş olacaksınız. Çok fazla konuşmasa
bile, isteklerini, işaretle ve sesle belirtecektir.
Ona “hayır” dendiği zaman, “hayır” ın ne anlama geldiğini
yavaş yavaş anlayacaktır.
Ancak “hayır”, seyrek olarak ve gerçekten onun için
tehlike yaratacak durumlarda kararlıca kullanılmalıdır.
Bebeğiniz, siz olmadan hiç bir şey yapamadığı dönemi
geride bıraktı. Her ne kadar bakım ve ilgi ihtiyacı
devam etse de, tek başına yürüyebilir, kalkabilir.
Basit emirleri anlar ve uygular.”Bir öpücük ver!”,
“bardağı ver” gibi. Kendi sözcük dağarcığı henüz birkaç
kelimeyi geçmese de anladığı kelime ve cümle sayısı
da çok arttırmıştır.
Dikkatini 2.5 dakika süreyle toplayabilir. İşaretlerle
“kulağın nerede?” “burnun nerede?” gibi sorulara cevap
verebilir.
Olabildiğince, nesneler ve isimlerini ona öğretmeye
çalışın. Gösterdiğimiz ilgi, onun sözcük dağarcığını
daha çabuk geliştirecektir.
|