Üyken Börek :
250
gr. Kıyma, 1 kg un, üç baş soğan, karabiber, 125 gr. Tereyağı,
tuz, su.
Un, su ve tuz karıştırılarak hamur elde edilir. Hamur beş
eşit parçaya ayrılarak yufkadan kalın açılır. Çay bardağı
ile yuvarlak parçalar elde edilir. Bunların içine kıyma, soğan
ve karabiber karışımı içi konulur ve yarım ay biçiminde kapatılır.
Suda kaynatılarak pişirilir. 40 dakika sonra suya süzülür.
Üzerine kızdırılmış tereyağ dökülür.
Kaşık Börek :
1
kg. un, kırmızıbiber, karabiber, su, tuz, yağ, 250 gr. Kıyma,
üç baş normal büyüklükte soğan.
Un, su ve tuz karıştırılarak hamur yapılır. Hamur dört parçaya
ayrılır. Bu parçalar yufkadan kalın açılır. Bıçakla iki parmak
genişliğinde, kare biçiminde kesilir. Parmak ucuyla iç olan
kıyma konulur. Şapka biçiminde kıvrılır. Sonra kaynar suya
atılarak pişirilir. 40 dakika sonra kızgın yağa atılan kırmızı
biber üzerine konur.
Bu mantılar nohut tanesi büyüklüğünde yapılarak kaşık börek
çorbası elde edilir.
Çiğbörek :
1,5 kg un, su, bir çorba kaşığı tuz, yarım kilo kıyma, normal
büyüklükte üç soğan, bir tatlı kaşığı karabiber, yağ.
İç Hazırlanışı: Kıyma rendelenmiş soğan ve karabiber karıştırılıp
yoğrulur.
Un, su ve tuz karıştırılıp hamur yapılır. Hamur yumruk büyüklüğünde
beş parçaya ayrılır. Her parça yufka halinde fakat yufkadan
kalın olarak oklava ile açılır. İçler, yufkanın içine ceviz
büyüklüğünde parçalar halinde konulur. Yufkalar ikiye katlanıp
kesilir. Bu parçalar yağda kızartılır. Şırbörek ayran ve çay
ile sunulur.
Göbete (Köbete) :
1.5
kg. un, su, bir çorba kaşığı tuz, yarım kilo kıyma, normal
büyüklükte üç soğan, bir tatlı kaşığı karabiber yağ.
İç Hazırlanışı: Kıyma, yarım çay bardağı yağ ile kavrulur.
Ayıklanmış ve yıkanmış pirinç katılır. Yarım su bardağı su
eklenip pişirilir. Sonra 25 gr. Karabiber katılarak karıştırılır.
Un, tuz ve su karıştırılarak hamur yapılır. Daha sonra küçük
yumaklar halinde ayrılır. Her yumak ayrı ayrı açılarak, kurumaya
bırakılır. Yalnız pazılar açılırken, nişas-talı un kullanılır.
Kuruyan yufkalar, kat yağlanarak tepsiye dizilir. Yufkaların
yarısına gelince ara malzemesi olan içi yayılır. Sonra diğer
yufkalar yağlanarak tepsiye dizilir. Üst kısmı biraz yağlanarak
fırına verilir.
Göbete ayran, hoşaf ve çay ile sunulur.
Kırma (Saraylı) :
250 gr. beyaz peynir, 125 gr. Yoğurt, birfincan süt kaymağı,
1 kg. un, su, tuz, yarım su bardağı yağ.
Un, su ve tuz karıştırılıp hamur yapılır. Ceviz büyüklüğünde
parçalara ayrılır. Yufka halinde açılır. Her yufka içine ufalanmış
peynir konulup biraz yağlanır. Bu yufkalar büzülür, tepsiye
sıralanır. Üzerine kaymaklı yoğurt sürülür. Fırına verilir.
Kırma çayla birlikte sunulur. Kırma ya da Kıvırma, bu yöreye
göç eden Rumeli göçmenlerinin de baş böreklerinden biridir.
Yine, kültürlerin birbirinden etkilendiklerini görüyoruz.
Sarıburma :
250 gr. Kıyma, orta büyüklükte üç patates, tuz, karabiber,
1 kg. un, su, 1 su bardağı yağ.
Patatesler haşlanır. Rendelendikten sonra kavrulmuş olan kıyma
ile karıştırılır. Tuz ve karabiber konulur.
Un, tuz ve su karıştırılıp hamur yapılır. Orta büyüklükte
parçalara ayrılır. Yufka haline getirildikten sonra kurumaya
bırakılır. Kuruduktan sonra alınan yufkalar yağlanır. İkinci
katta iç konulur ve biraz yağlanır. Bu iki katlı yufka rulo
halinde sarılır. Diğer yufkalar da tepsinin büyüklüğüne göre
aynı şekilde sarılır. Tepsinin ortasından başlanarak daire
şeklinde sarılır. Üzerine yoğurt sürülerek fırına verilir.
Sarıburma genellikle çay ve ayran ile sunulur.
Cantık :
Un, su ve tuzla hazırlanan hamur, küçük parçalara ayrılır.
105 cm. çapında açılır. Yağlanarak üst üste yerleştirilir.
Bu dizilerden biri cantığın alt hamuru, öteki üst hamuru olarak
düşünülür. Tepsi yağlanır. Alt hamuru oluşturan dizideki hamurlar
elle açılır, tepsiye döşenir. Araya kıymalı patates yemeğinin
suyu ayrılarak kıyma ve patatesleri yayılır. Üzeri, ikinci
dizideki hamurlar da elle açılarak kapatılır. Alt ve üst hamurlar
tepsi çevresinde elle bükülerek kapatılır. Fırında pişilir.
Fırından çıkan cantığın üst kısmı bıçakla kesilerek kapak
gibi açılır. Ayrılan patates yemeğinin suyu dökülür. Bu kapak
yeniden kapatılır. Beş dakika sonra servise hazırdır.
Kıyık :
Kızartılarak yapılan bir hamur işidir. Un, yoğurt, yumurta,
karbonat, tuz ile oldukça yumuşak bir hamur yapılır. Dışı
bolca unlanarak yarım cm. inceliğinde açılır. Baklava şeklinde
kesilir. Kızgın yağda kızartılır. Kabarmış hamurlar yoğurt
ya da reçelle servis yapılır.
Tatar mutfağında yaşamın dönemlerinde
ve dinsel günlere özgü yiyecek ve içecekler hazırlanır bunlardan
bazıları şunlandır.
Doğum;Bebek doğduğunda
cıyın adı verilen bir kutlama yapılır. Bütün akrabalar bir
araya gelir, yer içerler. Bu kutlamaların değişmez yiyeceği
köbetedir. Yanında hoşaf verilir. Bunun gibi kavurma börek
de yapılır.
Kavurma Börek ; Köbetenin
hamuru ve iç malzemesi kullanılır. Yalnızca biçimi değişir.
Birer kişilik yarım daire şeklinde hazırlanır. Bebek doğumlarına,
düğün evine, yeni ev yapanlara kutlamaya giderken götürülen
bir börektir.
Düğün: Düğünden önce,
düğün evine, oraya gelecek konuklara sunulmak üzere karafilli
yağlı kurabiye götürülür. Bu kurabiyeler, sinilerin üzeri
parlak kırmızı jelatin kağıdıyla kaplanarak ve kurabiyelerin
yanında kuruyemişle şekerlemeler de konup düzenlenerek verilir.
Düğün sahiplerine kolaylık ve iyilik dilenir. Düğün sahipleri,
aileden yaşlı bir bayanı gelen konuklara sunmakla görevlendirirler,
o da bunları önceden hazırlanmış bir yiyecek sandığında depolar
ve uzun süren düğün boyunca gelen konuklara sunar.
Sakal Bırakma :Erkekler
çocuklarını evlendirip torun sahibi olduktan sonra sakal bırakırlar.
Bunu mutlu bir olay olarak yakınlarıyla kutlarlar. Yakınlar
da bu hayırlı olayı kutlamak için gelirken katlama pişirirler.
Katlama: Yumuşakça tutulan
hamur yufka halinde açılır. Üzeri yağlanır. Üç kat yufka,
bu şekilde üst üste dizilir. Sonra bunlar rulo yapılır. Rulo
hamur iki parmak genişliğinde kesilir. Kesilen parçalar alt
ve üst dik olacak biçimde iken oklava ile 8-10 cm. çapında
açılır. Yağda kızartılır. Sıcakken üzerine toz şeker serpilir.
Toz şeker hem hamurun katmerleri arasına sıkışır, hem de sıcağın
etkisiyle hamura yapışır. Böylelikle güzel bir tat oluşur.
Ölüm : Bu olayın yaşandığı
evde kıygaşa denen bir mayalı hamur pişirilir.
Kıygaşa: Mayalı hamur
hazırlanır. İçine çörek otu atılır. Şöyün karan denen dökme
demirden yapılmış yarım küre biçimindeki kazanlarda bol yağ
içine mayalı hamur, elde su ile açılarak bırakılır. Kızartılır.
O gün kıygaşa, etli patates yemeği ve un helvası eve gelenlere
sunulur. Kıygaşa içine kıymalı iç konularak da yapılır.
Arife ve kandil günlerinde kıygaşa pişirilerek dağıtılır.
Kıygaşa, evin çocuklarınca kapaklı bakır sahanlara konularak
dağıtılır. Komşular, dağıtım yapan çocuğa çerez ya da harçlık
verirler. Böylece çocuklar sevinir, komşuluk ilişkileri pekişir.
|