Erkekte
sperm hücrelerinin testislerden depolandıkları bölgelere
geçişinin cerrahi yöntemlerle kalıcı olarak bozulması
işlemidir. Bu işlem sonrasında ejakülasyon esnasında
boşalan sıvının dış görünüşünde hiç bir değişiklik olmaz,
ancak sıvıda sperm hücreleri olmadığından gebelik oluşmaz.
Bu yöntemle sperm "kanallarında" ciddi hasar
oluştuğundan tüplerin eski haline getirilmesi çok zordur.
Koruyuculuk Oranı ve Koruma Süresi
Koruyuculuk oranı %100'e yakın olmakla beraber uygulanan
yöntem ve bazı bireysel özellikler nedeniyle çok nadiren
gebelik oluşabilir (%1).
Koruyuculuğu hemen başlamaz. Operasyon öncesinde depolanan
spermlerin atılması için genellikle 20 ejakülasyon (boşalma)
gerekir. Koruma süresi ömürboyudur.
Uygulanması
En sık uygulama şekli lokal anestezi altında skrotum
(testisleri içinde barındıran kese) cildine yapılan
ufak bir kesiden vaz deferenslerin dışarı alınması ve
bir kısmının kesilip çıkarılması ve kalan uçların yakılması
şeklindedir. 15-30 dakikalık bir anestezi süresi içerisinde
uygulanabilir. Hastanede kalmayı gerektirmez.
Koruyuculuğun başladığını anlayabilmek için bir kaç
kez spermiogram (sperm sayımı) yapılarak azospermi (sperm
sayısının sıfır olması) durumu gözlenmelidir.
Kimlerde Uygulanması Sakıncalıdır
İleride çocuk sahibi olmak isteyip istemediği konusunda
kararsız olan erkeklerde uygulanmaz.
Eşin rızası olmadan yapılan uygulamalarda eş boşanma
söz konusu olduğunda "çocuk sahibi olamama"
nedeniyle haklı bir boşanma talebinde bulunabilir.
Avantajları
Lokal anestezi altında uygulanabilen emniyetli bir
yöntemdir ve tek bir uygulamayla kalıcı kontrasepsiyon
sağlar.
Dezavantajları
Yaşam şartlarındaki değişiklik nedeniyle yeniden çocuk
sahibi olmak istediğinde tekrar operasyon gerektirir.
Bu operasyonlar maliyeti yüksek ve başarı şansları düşük
operasyonlardır.
Riskleri
Genel olarak emniyetli bir operasyondur. Lokal anestezik
maddeye karşı aşırı duyarlılık dışında operasyon bölgesinde
enfeksiyon, hematom (kan toplanması) ve sperm granulomu
gibi nadir yan etkiler %1 uygulamada görülür.
Yan Etkiler
Önceleri vazektominin ateroskleroz (damar sertliği)
ve kalp krizi, testis ve prostat kanseri gibi uzun dönemde
oluşan yanetkileri olduğu düşünülmekteydi. Son çalışmalar
bunları doğrulamamaktadır.
Uyarılar
İleride çocuk isteği oluşması ihtimalini çok iyi gözden
geçirin. Eşinizin de mutlaka onayını alın. Operasyon
sonrasında koruyuculuk hemen başlamaz. Sperm incelemesinde
azospermi oluşana kadar ek bir korunma yöntemi uygulamak
gerekir.
Özel durumlar
Eşin gebe kalması
Çok ender görülen bir durumdur. Kanalların aldıkları
tüm hasara karşın yeniden birleşmelerine bağlı olarak
ortaya çıkar. Operatör hatası pratik olarak mümkün değildir
ancak yine de bir etken olabilir.
Vazektomi sonrasında yeniden çocuk sahibi olma arzusunun
ortaya çıkması
Bu zor bir durumdur. İleri derecede hasar görmüş kanalları
tekrar geçirgen hale getirme operasyonları başarı oranları
oldukça düşük operasyonlardır. Başarı sağlanamazsa ve
çocuk arzusu devam ederse TESA veya MESA gibi yöntemlerle
testisten aspirasyon yoluyla sperm toplama yöntemlerine
başvurmak gerekebilir.
|