Bir önceki bölümde sizin doğum ağrılarıyla hastaneye
başvurduğunuzda neler yaşayacağınızı anlatmıştık. Bu
bölümde de doğum eylemi başladıktan sonra sırasıyla
yaşayacaklarınızı bulacaksınız. Öncelikle doğum eylemi
denen olguya biraz daha yakından bakalım:
Doğum Eyleminin Evreleri
Doğum eylemi üç ayrı evreye ayrılır:
Birinci evre: Gerçek doğum sancılarının başlamasından
serviksteki genişlemenin yaklaşık 10 cm (tam açıklık)
olmasına kadar geçen evredir. Serviksin tam açık olması
demek bebeğin artık doğum kanalından çıkmasında karşısında
tek engel olan serviks engelinin ortadan kalkmış olması
demektir.
İkinci Evre: Tam açıklık oluşmasından bebeğin
doğmasına kadar geçen evredir.
Üçüncü Evre: Bebeğin doğumundan plasenta ve
amniyos zarlarının dışarı atılmasına kadar geçen evredir.
Bu evre sonunda gebelik fiziksel olarak bitmiş ve gebeliğin
biyokimyasal, hormonal, fizyolojik tüm etkileri ortadan
kalkmaya başlamıştır.
Doğumun birinci evresi:
İlk pelvik muayeneniz yapıldı, doğum eyleminin başladığına
karar verildi ve doğumhanede yerinizi aldınız. Bundan
sonra neler olacak?
İlk önce antenatal tetkiklerinizden eksik kalan incelemeler
varsa bunlar yapılacak, ya da gerek görülürse tam kan
ve tam idrar tahlili için idrar ve kan örnekleri alınacaktır.
Doktorunuz size bu aşamada lavman yapılmasını önerecektir.
Lavman, kalın barsakta biriken dışkının tümüyle dışarı
atılmasını sağlar. Bunun önemi büyüktür, zira doğumun
ikinci evresinde ıkınmalar esnasında dışkı dışarı çıkıp
bebeğin başına bulaşabilir. Ayrıca lavmanın doğumun
birinci evresini de hızlandırıcı özelliği vardır. Lavman
sonrasında doktorunuz bebeğin kalp atışlarını tekrar
dinleyecek gerekirse kardiyotokografi incelemesi tekrar
edilecektir.
Birinci evrede sizin yapabilecekleriniz ve yapmamanız
gerekenler nelerdir?
Tercih ederseniz ve suyunuz henüz gelmemişse dolaşmanızda
bir sakınca yoktur ve bu kasılmaların daha düzenli olmasına
yardımcı olabilir. Bu şekilde kendinizi daha rahat hissederseniz
doktorunuza danışarak kalkın ve dolaşın.
Birinci evrede ağızdan katı ve sıvı gıda almamanız
önemlidir. Zira özellikle doğumun ikinci evresinde bulantı
sıktır ve mideniz dolu olursa kusmanız daha büyük olasılıktır.
En önemlisi de eğer doğumun herhangi bir evresinde sezeryan
gerekirse bu durumda genel anestezide ortaya çıkması
muhtemel riskleri azaltmak için midenin tümüyle boş
olması gereklidir. Eğer çok susarsanız doktorunuza danışarak
az miktarda su içebilirsiniz. Ancak kesinlikle katı
gıda almayınız. Eğer çok bitkin düşerseniz damar yoluyla
sıvı ve glikoz verilebilir.
Kasılmalarınız esnasında derin nefes alıp vermeniz
bebeğe giden oksijen miktarını artıracak ve ağrıları
daha hafif hissetmenize yardımcı olacaktır.
Bu evrede yapılacak işlemler
Doktorunuz belli aralıklarla yanınıza gelecek ve şikayetlerinizi
değerlendirecektir. Genellikle yarım saatte bir bebeğin
kalp atışları dinlenecek ve gerektiği durumlarda kardiyotokografi
cihazı tekrar karnınıza bağlanarak daha ayrıntılı inceleme
yapılacaktır. İki saatlik aralıklarla serviksteki açılma
ve bebeğin kanaldaki durumu değerlendirilecektir. Bu
incelemelerin amacı doğumun normalden yavaş seyredip
seyretmediğini ortaya çıkarmaktır.
Serviksteki açılma belli bir aşamaya geldiğinde eğer
hala su keseniz kendiliğinden açılmamışsa doktorunuz
doğumun seyrinin yavaşlamasını engellemek için bu keseyi
kendisi açmayı tercih edebilir. Siz pelvik muayene pozisyonundayken
bebeğin kalp sesleri dinlendikten sonra doktorunuz keseye
ufak bir delik açmak için tasarlanmış aleti vajinadan
servikse doğru ittirir ve dikkatli bir şekilde keseyi
açar. Bu, tümüyle ağrısız bir işlemdir. Doktorunuz gelen
sıvının rengini not eder. Bebek kalp sesleri tekrar
dinlendikten sonra işlem biter.
Epidural ile doğum tercihi yapmışsanız, epidural kateterinin
yerleştirilmesi işlemi bu aşamada gerçekleştirilir.
Epidural tercih etmemişseniz ya da bu uygulama çeşitli
nedenlerle sakıncalı bulunmuşsa eyleminizin aşırı ağrılı
geçmesi durumunda damar ya da kalçadan enjeksiyon yoluyla
bazı ağrı kesici ilaçlar belli kurallara uyularak uygulanabilir.
Epidural
ile ilgili bilgi almak için tıklayın
Bu evrenin sonuna doğru ıkınma başlayabilir. Doktorunuz
söylemediği sürece ıkınmayınız.
Doktorunuz size yaptığı muayenede "serviks tam
açık" müjdesi verdiğinde birinci evre bitmiş demektir.
Aşağıdaki resim birinci evrede oluşan olayların bir
özetini göstermektedir

Birinci resimde henüz doğum eylemi başlamamıştır. Serviks
sert, silinmemiş ve kapalıdır.
İkinci resimde serviks silinmeye (incelmeye) başlamış
ve az miktarda açılma meydana gelmiştir.
Üçüncü resimde doğum eyleminin birinci evresi oldukça
ilerlemiştir. Silinme artmış, serviks oldukça incelmiş
ve açıklık da 7 cm. olmuştur.
Dördüncü resimde birinci evrenin bittiği gözlenmektedir.
Serviksin silinmesi tamamlanmış, tam açıklık oluşmuş
ve bebeğin başı doğum kanalında ilerlemeye başlamıştır.
1.Evrede oluşan özel durumlar
Açıklığın ilerlememesi
Bebeğin başının oturmaması
Bebek kalp seslerinin bozulması ve fetal distres ortaya
çıkması
Kanamanın ortaya çıkması
Çok Az Kaldı!
|