Her anne ve baba adayının gebeliğin başından bebeğin
ilk kucaklanmasına kadar kafalarında aynı soru işareti
vardır: "Acaba bebeğim iyi mi? "
Anne adayları bebeklerini ilk kucaklarına aldıklarında
genellikle ilk yaptıkları vücudunu ayrıntılı olarak
incelemek ve parmaklarını saymaktır. Elbette sağlıklı
bir bebeğe sahip olmak hepimizin isteğidir.
Bebeğin sağlıklı olduğu en iyi doğumdan sonra anlaşılır.
Ancak günümüzde bebeğin sağlıklı olduğunun ya da müdahale
gerektiren bir "hastalığının" olduğunun doğum
öncesinde belirlenmesi mümkündür.
"Doğum öncesi tanı yöntemleri" bebekte yapısal,
genetik, işlevsel bazı kusurları ortaya çıkarabilir.
Tanısı konan hastalığın niteliğine ve gebeliğin büyüklüğüne
bağlı olarak ailenin kararıyla gebeliğin sonlandırılması
ileride aile ve toplum açısından ciddi problemler doğurabilecek
bir canlının dünyaya gelmesini engeller (Down sendromu
gibi).
Yaşamla bağdaşmayan bir anomali saptandığında gebeliğin
bitimi beklenmeden sonlandırıması anne adayını gereksiz
yere gebeliği devam ettirmekten kurtarır (anensefali
(bebeğin beyin dokusunun olmaması) gibi).
Doğum öncesinde bebekte saptanan bazı yapısal kusurlar,
bebek doğduktan sonra daha hızlı ve etkili önlem alınmasını
sağlayabilir (bebeğin özel koşullarda doğmasının ve
naklinin sağlanması omfalosel için çok önemlidir).
Doğum öncesi tanı yöntemleri uterus içinde "sıkıntıda"
olan bebeği saptayabilir. Fetal iyilik halini değerlendiren
testlerle tanınabilen bu durumlara müdahale bebeğin
beyin ve diğer organlarının hasar görmesini engelleyebilir
(fetal distres).
Prenatal tanının faydaları burada saymakla bitmez.
Son zamanlarda tanıya ek olarak intrauterin tedavi de
giderek yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu sayede idrar yollarına
ait bazı tıkanıkları gidermek ve bebekte varolan bazı
aritmi (düzensiz kalp atımı) türlerini anne adayına
verilen ilaçlarla tedavi etmek mümkün olmaktadır.
Unutulmaması gereken nokta bebeğin sağlık durumunun
bu tanı yöntemleriyle asla %100 belirlenemeyeceği ve
en iyi göstergenin doğum sonrası değerlendirme olduğudur.
Hatta bazı durumlarda doğum sonrası normal görünen bebeklerde
bile yıllar sonra doğum öncesi döneme atfedilen kusurlar
çıkabilmektedir (bebekte yıllar sonra ortaya çıkan spastisite
ve bazı kan ve metabolizma hastalıkları gibi).
Prenatal tanı tıbbın en hızlı gelişen dallarından biridir
ve bu liste büyük ihtimalle bundan birkaç yıl sonra
bile çok daha genişlemiş olacaktır.
|